De grens tussen klimaatstartups en infrastructuurstartups is steeds vager geworden.

Veel startups zetten in op het terugdringen van de CO2-uitstoot bij grote industriële processen en proberen duurzame alternatieven te ontwikkelen voor cement, brandstoffen en chemicaliën. Maar dat betekent vrijwel altijd het bouwen van hele dure installaties en kostbare installaties.

De meeste startups mislukken en blijven steken in de zogeheten ‘valley of death’, als ze geen succes hebben met een nieuwe investeringsronde. Het meest lastige is dan om grote sommen geld op te halen voor het bouwen van een hele nieuwe innovatieve fabriek.

Durfkapitaal vormt meestal maar een klein deel van de financiering van infrastructuurbedrijven. Maar startups in die hoek met duurzame ambities kiezen nu steeds vaker voor modulair opschalen en dat kan weleens een winnende strategie blijken.

Modulariteit betekent dat hun technologie gestandaardiseerd wordt, te repliceren is en massaal in speciefieke eenheden (modules) geproduceerd kan worden, waardoor startups in staat zijn op te schalen op het moment en op de plek waar dat het meeste zin heeft. De capaciteit vergroten beteken dan simpelweg een nieuwe 'unit' toevoegen.

"Toen de technologie nog niet zo geavanceerd was als tegenwoordig, was het logisch om een enorme infrastructuur te bouwen voor energie, water en industriële productie", zegt partner Katie Hoffman van klimaattechfonds Regeneration.VC tegen Business Insider. Maar modulariteit "is de toekomst".

Investeringen in startups voor infrastructuur

Foto: PitchBook

Modulariteit is populair bij durfinvesteerders

Modulaire ontwerpen maken stapsgewijze veranderingen mogelijk, verminderen de kapitaalkosten en voorkomen vertraging van projecten, zeggen investeerders. Het idee komt uit de wereld van de zonne-energie, waar identieke zonnepanelen massaal geproduceerd worden. Er kan naar behoefte worden opgeschaald om een groot zonnepark te bouwen of ze overal op daken te leggen.

"Bij grote bouw- en vervoersprojecten komen vaak kostenoverschrijdingen voor. Maar projecten voor zonne- en windenergie en datacentra zijn vaak op tijd af en blijven binnen budget", zegt voormalig technologiedirecteur Mike Schroepfer van Facebook die tegenwoordig zijn eigen durfkapitaalfonds heeft, Gigascale Capital. "Dat komt omdat het vrijwel allemaal modulaire projecten zijn."

Volgens Schroepfer kunnen startups door stapsgewijs op te schalen uiterst concurrerend worden. Daarbij wijst hij op een in Parijs gevestigde startup uit zijn portfolio, die een modulariteitsstrategie voert bij het produceren van ethyleen: Dixocycle.

Ook de Duitse chemische startup Ineratec en het in New York gevestigde bedrijf Amogy, dat ammoniak gebruikt als brandstof, schalen op deze manier op.

Modulaire systemen nemen weinig ruimte in beslag en kunnen ook geïnstalleerd worden in kleine ruimtes op bijvoorbeeld schepen, zei CEO en medeoprichter Seonghoon Woo van Amogy in 2023 in een interview met Business Insider.

Ook Tim Boeltken van Ineratec zegt dat modulaire productie minder kapitaalkosten met zich meebrengt en het makkelijker maakt om omzet te boeken en in de loop der tijd te groeien.

Een slide van een pitch van Ineratec. Foto: Ineratec

Zo trekt klimaatfonds Voyager Ventures inderdaad de handen af van quasi-infrastructuurprojecten en kiest het voor de modulaire benadering.

"We zoeken bij al onze businessmodellen naar kapitaalefficiëntie, of het nu gaat om software of hardware", zegt partner en medeoprichter Sierra Peterson. "En ook over iteratie (herhaalbaarheid), de snelheid van iteratie en hoe snel een product gereed is voor marktintroductie."

"We willen bedrijven die hun capaciteit goedkoop uit kunnen breiden en niet bedrijven die 100 miljoen dollar nodig hebben om je eerste productie-installatie te bouwen."

Vergunningen blijven een enorme hindernis voor klimaatprojecten en modulariteit is een goede manier om een aantal van die hindernissen te omzeilen, zegt partner Ben Wolkon van MUUS Climate Partners.

Modulaire technologie kan ook worden gedistribueerd en in containers worden vervoerd, waardoor sommige startups denken dat ter plekke met partners te kunnen uitrollen. In dit geval moeten de 'units' mogelijk wel wat worden aangepast om integratie met de bestaande infrastructuur mogelijk te maken.

Opschalen met partners komt veel voor, maar de vraag is of dat werkt aangezien de meest succesvolle projecten vaak joint ventures zijn.

Niet alleen industriële startups worden modulair en zetten in op distributie, ook startups op het gebied van CO2-afvang, het filteren van water, voedselsystemen en energie slaan die weg in, zegt Hoffman van Regeneration.VC. Dat komt door de vraag van consumenten, lokale overheden en huisbazen die gecentraliseerde systemen duur en kwetsbaar vinden.

LEES OOK: Nederlandse investeerder haalt €100 miljoen op voor klimaattechnologie, zoals groene waterstof en nieuwe eiwitten